کلاس معکوس چیست

تاریخ انتشار: ۲۱ مهر ۹۸

به زبان ساده کلاس معکوس یعنی کلاسی که در آن آموزش به صورت مستقیم و از طریق ویدئو یا سایر مواد آموزشی ارائه می‌شود. دانش آموزان یک کلاس معکوس باید قبل از حضور در کلاس، ویدئوها را ببینند و در کلاس درس به همراه معلم به رفع اشکال بپردازند. در این حالت دانش آموز و معلم می‌تواند در زمان کلاس درس به فعالیت‌های گروهی و فردی بپردازند.

با این حساب باید گفت که در کلاس معکوس دانش آموز مطالب درسی را در کلاس درس فرا نمی‌گیرد. دانش آموزان با دیدن ویدئوهای آموزشی که مدرس تولید کرده است یا از قبل آماده شده است مبحث درسی را در خانه می‌آموزند و در کلاس درس به فعالیت‌های تعاملی می‌پردازند.

کلاس معکوس چیست؟

در این مدل آموزشی دو عنصر درس دادن در کلاس و انجام تکالیف در خانه جا به جا می‌شوند. به این صورت که دانشجویان در خانه خود و پیش از شروع کلاس درس مطالب مختلف درسی را با استفاده از ویدئوهای کوتاه فرا می‌گیرند و در ساعت کلاس به حل تمرین، انجام پژوهش یا بحث و گفتگو می‌پردازند.

کلاس معکوس می‌تواند به صورت طیفی از صفر تا صد در نظر گرفته شود. در بهترین حالت آن، درس به صورت یک ویدوی تعاملی در خانه به دانش آموزان ارائه ‌شود و اقداماتی همچون حل تمرین و مسئله، نقد و مباحثه در کلاس درس صورت می‌گیرد. در پایین ترین حالت این طیف هم، آموزش معکوس می‌تواند مجموعه‌ای از بسته آموزشی از پیش طراحی شده توسط معلم باشد که در اختیار دانش آموز قرار گیرد و آموزش محتوا در خانه اتفاق بیفتد.

عده‌ای معتقدند کلاس معکوس صرفا دیدن فیلم آموزشی در منزل نیست و هدف از آن طراحی شکلی از تدریس است که دانش آموزان از طریق آن بتوانند به آزمایش و جستجوگری بپردازند و با دست پر در کلاس درس حاضر شوند. پس دانش آموز صرفا نباید در خانه فیلم آموزشی ببیند و باید به تحقیق هم بپردازد.

چرا آموزش معکوس

در سبک آموزشی معکوس دانشجویان به طور عمیق‌تری مفاهیم را یاد می‌گیرند. در نتیجه این نوع از آموزش مسئولیت‌پذیری دانش‌ آموزان را بیشتر می‌کند، تعامل آموزشی بیشتر می‌شود و مفاهیم درسی بهتر انتقال پیدا می‌کند.

مشارکت فعال‌تر دانش آموزان

در این شیوه آموزشی نقش دانش آموزان از حالت منفعل پذیرنده به دانش پژوه فعال تغییر پیدا می‌کند و همچنین فرصت یادگیری با استفاده از ابزار آموزشی بیشتر می‌‍شود. از طرفی ارزشمندترین دارایی معلم دقایقی است که با دانش آموزانش در کلاس می‌گذراند. پس باید از این زمان به بهترین نحو ممکن استفاده کند.

برای دانش آموزان نیز این زمان بسیار ارزشمند است؛ زیرا اگر با مشکلی مواجه شوند معلم حضور دارد و می تواند آن را برطرف کند، در حالی که معمولا در کلاس های سنتی و متداول، دانش آموزان در خانه و هنگام انجام دادن تکالیف و تمرین‌های بیشتر است که با مشکل مواجه می‌شوند و مفهومی را درک نمی‌کنند و به حضور بیش از پیش معلم نیاز دارند.

اهمیت یادگیری وارونه

در روش سنتی مطالب در کلاس درس و از سوی معلم ارائه می‌شد و فراگیران باید به صورت همزمان جزوه برداری می‌کردند. اما در حالت وارونه می‌توان در هر کجا و هر زمان دروس را یاد گرفت و ویدئوها را حتی چند بار تماشا کرد و وقت کافی برای یادداشت نکات داشت. در حالت سنتی دانشجویان نکات بسیاری را از دست می‌دادند و مجبور بودند که پی در پی جملات معلم را بنویسند.

استفاده از ویدئو باعث شد تا معلم تحت کنترل در بیاید و دانشجویان آزادی عمل بیشتری در انتخاب معلم خود و تماشا و توجه به تدریس او داشته باشند.

طبقه بندی سطوح یادگیری بلوم در یک کلاس معکوس

همانطور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید در یک کلاس معکوس سطوح یادگیری نیز معکوس می‌شود. به این صورت که افراد در داخل کلاس فعالیت‌هایی را انجام می‌دهند که در مدل سنتی در داخل کلاس انجام می‌دادند. به همین دلیل فرآیند ابداع، نقد، تحلیل و کاربرد در داخل یک کلاس معکوس انجام می‌گیرد و دانش آموزان در خارج از کلاس به فهم و به یاد سپردن مفاهیم می‌پردازند.

bloomstaxonomy

مسئولیت اجتماعی و آموزش معکوس

شاید کمتر به این موضوع اشاره شده باشد اما آموزش معکوس باعث شده تا شرایط آموزشی برای افراد کم توان ساده‌تر شود. مثلا افرادی که وضعیت مالی مناسبی ندارند با این روش می‌توانند هزینه کمتری را صرف آموزش خود کنند. البته ممکن است برای تهیه تجهیزات همچنان هزینه‌ای به این افراد متحمل شود.

اما در خصوص افرادی که دچار ناتوانی جسمی هستند این روش بسیار مفید است. مثلا دوره‌های آموزشی که زیرنویس دارند فرصت مناسبی برای افراد ناشنوا هستند که فنون مختلف را بیاموزند.

افراد با ناتوانی‌های جسمی هم با استفاده از آموزش معکوس دیگر با محدودیت حضور در کلاس روبرو نیستند و به راحتی می‌توانند در خانه خود آموزش ببینند. در کلاس درس سنتی همواره میان افراد باهوش و افرادی که ضعیف‌ترند تبعیض ایجاد می‌شود اما در آموزش وارونه باتوجه به اینکه می‌توان ویدئوها را چند بار تماشا کرد و نکات را یادداشت برداری کرد دیگر این محدودیت وجود ندارد.

ابزار مورد نیاز برای آموزش معکوس

آموزش معکوس همانند هر شیوه آموزشی دیگر نیازمند تجهیزاتی است که می‌تواند خیلی پیچیده و پرهزینه یا کم هزینه و ساده باشد. در واقع یکی از قابلیت‌های ویژه این نوع آموزش فرصتی است که می‌تواند برای هر شخصی در هر شرایطی فراهم بیاورد. در ادامه به معرفی این تجهیزات مورد نیاز پرداخته‌ایم.

برای شروع آموزش معکوس چه کنیم؟

برای شروع آموزش معکوس بهترین کار جستجو در اینترنت و پیدا کردن دوره‌های آنلاین است. پیشنهاد ما به شما استفاده از سامانه آموزشی فرایاد است که در آن آموزش‌ها با استاندارد ارائه می‌شود. کیفیت در تهیه ویدئوهای آموزشی فرایاد اهمیت بسیاری داشته و از این نظر خیالتان راحت است.

امکان مشاهده ویدئوهای سمپل(نمونه) هم گذاشته شده تا بتوانید ساده‌تر تصمیم بگیرید و مطمئن باشید که ضرر نمی‌کنید. پیشنهاد می‌کنیم همین حالا آموزش معکوس را شروع کنید و با عضویت درخانواده فراگیران فرایاد توانایی‌های خود را افزایش دهید.