VOD آموزشی فرایاد، ابزار تخصصی آموزش ویدیویی برخط
مقدمه: جادوی تصویر متحرک نه فقط در عرصه هنر وسرگرمی که در حوزه آموزش هم تحول آفرین بوده است. تاثیر و نقش اساسی ویدیو (انواع انیمیشن و موشن گرافی، تصویربرداری میدانی و یا استودیویی) در انتقال مفاهیم آموزشی نه فقط در آموزش از راه دور که به عنوان ابزار موثر کمک آموزشی در آموزشهای حضوری مدارس، آموزشگاه ها و دانشگاه ها به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد. با گسترش اینترنت و دسترسی همگانی به اینترنت پهن باند تکنولوژی های پخش یا استریمینگ ویدیو بر روی شبکه جهانی وب نیز به سرعت توسعه پیدا کرد.
اما سرویسهای استریمینگ تجاری ویدیو لزوما پاسخگوی همه نیازهای آموزشی برای اجرای دوره های الکترونیکی مبتنی بر فیلم آموزشی نیست. برای برگزاری موفق اینگونه دوره های آموزشی که دوره های غیر همزمان یا خود آهنگ (یا به عبارت رایج اما غیر دقیق آفلاین) نامیده می شوند، علاوه بر تکنیک های عمومی استریمینگ ویدیو مورد استفاده در سرویس های VOD تجاری، تاکید بر تعامل دو سویه با مخاطب و نظارت و پایش میزان یادگیری و نحوه پیشروی دانش پذیر در مشاهده فیلم های آموزشی در طراحی و تحقق سناریو آموزشی که طراحان دوره مدنظر داشتهاند، اهمیت کلیدی دارد.
سرویس VOD آموزشی فرایاد به عنوان ستون اصلی و قلب تپنده سامانه دانش بنیان مدیریت یادگیری LMS فرایاد، ابزارها و پلاگین های مفید و کاربردی که به طور تخصصی برای استفاده آموزشی از ویدیو توسعه پیدا کرده است را در خود جای داده است. به کمک این ابزارها تعامل دو سویه با دانش پذیر، طرح سوال و نظر سنجی بر روی قاب تصویر، پایش دقیق میزان مشاهده فیلم ها به تفکیک کاربران و چندین قبلیت کاربردی و مفید دیگر امکان پذیر شده است. در این مقاله با ویژگی های عمومی و امتیازات خاص آموزشی سرویس میزبانی ویدیو VOD آموزشی فرایاد آشنا می شوید.
Live یا VOD؟ مساله این است
آموزش های الکترونیکی را از حیث همزمان بودن یا غیر همزمان بودن رویداد آموزشی به دو دسته آموزش های همزمان یا هماهنگ (Synchronized) و غیر همزمان یا خودآهنگ (Self-Paced) تقسیم بندی می کنند. آموزش های الکترونیکی همزمان مبتنی بر ارتباط زنده (Live) و همزمان مدرس و دانش پذیر عمدتا از طریق ابزارهای موسوم به کلاس مجازی برگزار می شوند. در آموزش های غیر همزمان، محتوای درسی در قالب فیلم آموزشی از پیش آماده شده در اختیار مخاطب قرار می گیرد و دانش پذیر در انتخاب زمان و میزان استفاده از محتوا آزادی عمل و انتخاب دارد و می تواند حسب نیاز (On Demand) فیلم های آموزشی دوره را در فرصت مناسب و دلخواه خود یک یا چند بار مشاهده و مرور کند.
با استفاده از شیوه آموزش غیر همزمان، برگزاری دوره های آنلاین بزرگ مقیاس موسوم به موک (Massive Open Online Course) محقق شده است.
برای آشنایی با اصطلاح موک به این مطلب سر بزنید.(جهت مطالعه کلیک کنید)
VOD آموزشی فرایاد
VOD آموزشی فرایاد یک سرویس بومی میزبانی و پخش (استریمینگ) ویدیو است که به طور اختصاصی برای کاربری آموزشی و به عنوان جزء کلیدی سامانه دانش بنیان مدیریت یادگیری LMS فرایاد توسعه پیدا کرده است. ما در فرایاد با مطالعه نیاز آموزشی موسسات و نهادهای آموزشی کشور و با توجه به اهمیت و جایگاه کلیدی ویدیو در انتقال مفاهیم آموزشی، افزونه های مفید و تخصصی با کاربری ویژه آموزشی را به آخرین تکنولوژی های فنی استریمینگ ویدیو تجاری افزوده ایم تا ابزاری منحصر به فرد و کارآمد برای ارائه سرویس VOD آموزشی تعاملی ارائه کنیم.
در ادامه در دو بخش جداگانه با ویژگی های فنی عمومی و قابلیت های ویژه افزونه های آموزشی سرویس VOD آموزشی فرایاد آشنا می شوید:
الف) ویژگی های عمومی سرویس VOD آموزشی فرایاد
-
پخش تطبیقی ویدیو (Adaptive Bit-rate Streaming)
پخش تطبیقی ویدیو به روزترین شیوه استریمینگ ویدیو بر بستر وب است. در این شیوه ابتدا چندین کیفیت مختلف از ویدیو منبع با انکدینگ مناسب برای انتشار بر بستر وب تهیه می شود. در هنگام مشاهده ویدیو توسط کاربر، انتخاب کیفیت بهینه پخش بسته به سرعت اینترنت کاربر و به صورت اتوماتیک انجام میشود. به این ترتیب از بروز قطع و فریز تصویر در هنگام مشاهده تا حد قابل توجهی جلوگیری میشود تا مشاهده ویدیو برای کاربر به تجربه ای بی وقفه و دلچسب تبدیل شود.
-
جلوگیری از دانلود غیر مجاز:
برای حفاظت از حق مولف و جلوگیری از دانلود غیر مجاز محتوا، رمز نگاری نشست و کنترل دسترسی ها به صورت پیش فرض برای همه ویدیوهای آپلود شده در فرایاد اعمال می شود.
-
واتر مارک متحرک:
امکان درج واتر مارک متحرک شامل اطلاعات عمومی سامانه نظیر آدرس URL و اطلاعات شخصی هر کاربر نظیر نام و نام خانوادگی یا کد ملی کاربران بر روی قاب ویدیو برای حفاظت از محتوا در مقابل تصویر برداری غیر مجاز از صفحه نمایش در سرویس VOD فرایاد.
-
درج لوگو بر روی ویدیو:
امکان آپلود فایل لوگو و درج نشان تجاری دلخواه به عنوان یک لایه مجزا بر روی ویدیوها.
-
درج تیزرو کلیپ کوتاه تبلیغاتی:
امکان افزودن تیزر و کلیپ های کوتاه برای تبلیغات و برندینگ به ابتدا و انتهای فیلمهای آموزشی
ب)امکانات و ویژگی های آموزشی VOD فرایاد
-
Overlay Quiz:
قابلیت طرح سوال با فرصت پاسخگویی کوتاه بر روی قاب تصویر ابزار اختصاصی VOD فرایاد برای ایجاد تعامل از طریق انتشار پرسش یا نظرخواهی از دانشپذیران در حین مشاهده فیلم آموزشی.
-
لاگ ویدیو و گزارش مشاهده فیلم آموزشی:
با توجه به ماهیت آموزشی VOD فرایاد، ابزاری اختصاصی برای ثبت سابقه مشاهده فیلم آموزشی به تفکیک کاربران در فرایاد طراحی شده است. به کمک این ابزار و تحلیلگر اختصاصی لاگ ویدیو Video Log Analyzer گزارش دقیقی از میزان مشاهده فیلم های آموزشی به تفکیک کاربران و دفعات توقف (Pause) و جابجایی (Seek) روی ویدیوها در پنل مدیریت سامانه مدیریت یادگیری فرایاد تولید و ارائه می شود.
-
Activity Tracker و طراحی مسیر یادگیری:
در بیشتر موارد برای درک درست موضوع آموزشی لازم است تا دانش پذیر فیلم های آموزشی را به ترتیب مشخصی که طراحان دوره در نظر گرفته اند مشاهده کند. در سامانه مدیریت یادگیری فرایاد، به لطف قابلیت پایش فعالیت کاربر، وضعیت تکمیل یا عدم تکمیل همه فعالیت های درسی یک دوره از جمله میزان مشاهده فیلم های آموزشی به تفکیک کاربران صورت خودکار محاسبه و فعالیت های پاس شده تیک سبز رنگ دریافت می کنند. به علاوه در ال ام اس فرایاد می توان دسترسی به هر فعالیت آموزشی را به تکمیل یا انجام موفق دیگر فعالیت ها منوط و مشروط کرد. به این ترتیب امکان اعمال طراحی آموزشی خاص در دوره های غیر همزمان به همان خوبی دوره های همزمان فراهم شده است.
-
زیر نویس متنی چند زبانه:
امکان آپلود و افزودن فایل متنی زیرنویس (در فرمت .vtt) به فیلم آموزشی هم برای استفاده آموزشی در کلاس های آموزش زبانهای خارجی و هم به عنوان ابزارکمکی برای استفاده دانشپذیران کم شنوا و ناشنوا
-
صوت چند زبانه (به زودی):
امکان درج فایل های صوتی مجزا و مستقل به زبانهای مختلف با قابلیت انتخاب زبان از سوی کاربر.